ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ସମସ୍ତ ଦେବା ଦେବୀଙ୍କର ନିଜର ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି । ସମସ୍ତ ଦେବତା ଓ ଦେବୀଙ୍କର ପୂଜା ପଦ୍ଧତି ମଧ୍ୟ ଅଲଗା ଅଟେ । ଯେକୈାଣସି ଶୁଭ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଦୀପ ଜଳାଯାଏ । ଭଗବାନଙ୍କ ଉପାସନାରେ ଦୀପର ଏକ ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି । ଦୀପଟି ସକରାତ୍ମକତା ଏବଂ ଶୁଭତାର ପ୍ରତୀକ । ଜ୍ୟୋତିଷଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଯେପରି ଦେବତାମାନଙ୍କର ଉପାସନା ନିୟମ ଭିନ୍ନ, ସେହିପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେବତାଙ୍କ ଦୀପ ଜାଳିବାର ଗୁରୁତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ଭିନ୍ନ ଅଟେ । ପଣ୍ଡିତ ଇନ୍ଦ୍ରମାନି ଘାନସାଲ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଦେବତାମାନଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବାବେଳେ ଦୀପ ପ୍ରଜ୍ୱଳନ ସହ ଜଡିତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖିବା ଉଚିତ୍ ।
ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦୀପର ନିଜସ୍ୱ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି
ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରଥମ ସମ୍ମାନିତ ଦେବତା ଶ୍ରୀ ଗଣେଶଙ୍କ ପୂଜାରେ ତିନି ଲିଟର ଘିଅ ଦୀପ ଜାଳିବା ଶୁଭ ଅଟେ । ଏହା ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କୁ ଖୁସି କରେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ପରିବାର ଉପରେ ରହିଥାଏ ।
ଦେବୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପୂଜାରେ ସାତ ମୁଖର ପ୍ରଦୀପ ପ୍ରଜ୍ୱଳିତ ହେବା ଉଚିତ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ଏହି କାରଣରୁ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଖୁସି ରହିଲେ ଏବଂ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଆର୍ôଥକ ସମସ୍ୟା ଦୂର ହୋଇଥାଏ ।
ହନୁମାନଜୀଙ୍କ ପୂଜାରେ ତିନି କୋଣିଆ ଦୀପ ଜାଳିବା ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏହା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ଅସୁବିଧାକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦିଏ । ପରିବାରରେ ସୁଖ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧତା ବଢାଇଥାଏ ।
ଜ୍ୟୋତିଷଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରଭୁ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ଏକ ସୋରିଷ ତେଲ ଦୀପ ଜାଳିବା ଭଲ । ଏହି କାରଣରୁ, ସକାରାତ୍ମକ ଶକ୍ତି ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରି ପ୍ରସାରିତ ହୁଏ ।
ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ସାତ, ଷୋହଳ ଆଲୋକର ଦୀପ ଜାଳିବା ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ସେହିଭଳି ଦେବୀ ଦୁର୍ଗା ଦୁଇ ମୁଖର ଦୀପ ଉପରେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ । ପ୍ରଭୁ କାର୍ତ୍ତିକେୟଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ପାଇଁ ପଞ୍ଚମୁଖି ପ୍ରଦୀପ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ଦେବା ଦେବୀଙ୍କ ପାଖରେ ଗାଇର ଶୁଦ୍ଧ ଘିଅ ଦୀପ ଜାଳିବା ଉଚିତ୍ । ଏଥି ସହିତ, ଶନି ଦେବଙ୍କୁ ଏକ ତେଲ ଦୀପ ଜାଳିବା ଶୁଭ ବୋଲି ଧରାଯାଏ । ଜ୍ୟୋତିଷମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ ଇଶ୍ୱରଙ୍କ ପାଖରେ ଏହିଭଳି ପ୍ରଦୀପ ପ୍ରଜ୍ୱଳିତ ହେବା ଉଚିତ୍ । ଏହା ସହିତ ଇଶ୍ୱରଙ୍କ କୃପା ରହିଥାଏ ଏବଂ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ଅସୁବିଧା ଦୂର ହୁଏ ।